Το φυτό τσάι του βουνού (γένος Σιδηρίτης) χρησιμοποιείται ευρύτατα στις μεσογειακές χώρες. Το γένος περιλαμβάνει 150 περίπου είδη, που φύονται στις παραμεσόγειες χώρες, τις Καναρίους νήσους και την Βόρειο Ασία. Τα χρήσιμα μέρη του φυτού είναι τα φύλλα και οι ανθισμένες κορυφές. Ανθίζει το καλοκαίρι. Το ξηραίνουμε και το κρατάμε για όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Στην Ελλάδα αυτοφύονται περίπου 17 είδη, τα γνωστότερα είναι:
— τσάι βλάχικο (και στο Άγιο Όρος μπεττόνικα) (Sideritis perfoliata subsp. athoa – Σιδηρίτιδα ηδιάτρητος υποείδ. η αθωνική)
— τσάι του Μαλεβού ή τσάι του Ταϋγέτου (Sideritis clandestina – Σιδηρίτιδα η λαθραία)
— μαλοτήρας ή καλοκοιμηθιά, το οποίο είναι το τσάι της Κρήτης (Sideritis syriaca – Σιδηρίτιδαη συριακή)
— τσάι της Εύβοιας ή τσάι απ’ το Δέλφι (Sideritis euboea – Σιδηρίτιδα η ευβοϊκή)
— τσάι του Ολύμπου (Sideritis scardica – Σιδηρίτιδα η σκαρδική)
— τσάι του Παρνασσού ή τσάι του Βελουχιού (Sideritis raeseri – Σιδηρίτιδα του Ράσερ)
— Sideritis romana subsp. purpurea – Σιδηρίτιδα η ρωμαία υποείδ. η πορφυρά
— Sideritis lanata – Σιδηρίτιδα η εριώδης
Ιδιότητες που έχει το τσάι του βουνού
- Ευεργετική επίδραση σε κρυολογήματα
- Ευεργετική επίδραση σε φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού
- Βοηθάει στην καταπολέμηση της δυσπεψίας και των γαστρεντερικών διαταραχών
- Έχει αντιοξειδωτική και τονωτική δράση
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα
- Είναι διουρητικό και αποτοξινωτικό
- Θεωρείται ευστόμαχο, εφιδρωτικό, τονωτικό, αντιερεθιστικό και αντιαναιμικό διότι περιέχει σίδηρο
- Ακόμη βοηθάει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και της αναιμίας
- Το αιθέριο έλαιό του και ιδιαίτερα αυτό της μαλοτίρας, είναι ιδιαίτερα δραστικό αντιμικροβιακό, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε καρβακρόλη
- Βελτιώνει τη καρδιαγγειακή λειτουργία
- Έχει αναλγητική και αγχολυτική δράση
Όλα τα τσάγια του βουνού κινδυνεύουν να εξαφανιστούν λόγω της υπερκατανάλωσης.
Για να εκμεταλλευτείτε στο έπακρο τις ευεργετικές του ιδιότητες θα πρέπει να δώσετε προσοχή στον τρόπο παρασκευής. Ο σωστός τρόπος είναι να βράσουμε πρώτα το νερό και λίγο πριν κοχλάσει να το αποσύρουμε από τη φωτιά, τότε ρίχνουμε μέσα το τσάι του βουνού, το αφήνουμε για 3–4 λεπτά, το σουρώνουμε και το πίνουμε. Μπορείτε επίσης στο κλασικό τσάι του βουνού να προσθέσετε μέλι, κανέλα, λεμόνι.
