Η χουρμαδιά (Phoenix dactylifera, Φοίνιξ ο δακτυλοφόρος) είναι είδος φοίνικα. Φύεται στη Βόρεια Αφρική (Σαχάρα),στην Αραβική χερσόνησο, στη Μεσοποταμία του Ιράκ και κατά μήκος του Περσικού φτάνει μέχρι το Πακιστάν, τη βορειοδυτική Ινδία και τα νοτιοδυτικά σύνορα του Αφγανιστάν. Στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Ανδανουσία της Ισπανίας, υπάρχει ένα τεραστίων διαστάσεων, τεχνητά φυτεμένο φοινικόδασος με Phoenix dactylifera, δίπλα σε μια πόλη.
Χαρακτηριστικά
Η χουρμαδιά φθάνει σε αρκετά μεγάλο ύψος, περίπου τα 20 με 30 μ. Έχει λεπτό κορμό γκρίζου-καφέ χρώματος, τα φύλλα της έχουν μήκος περί τα 5.5-6 μ. και τα φυλλάρια του τα 30-60 εκατοστά. Αντέχει στο ψύχος μέχρι και στους -10οC και έχει απαιτήσεις σε φως και νερό. Οι καρποί της (χουρμάδες) κίτρινου-πορτοκαλιού η πορτοκαλοκόκκινου χρώματος και με μήκος 3,8 εκατοστών είναι οι μόνοι βρώσιμοι απ’ όλα τα είδη χουρμαδιάς που υπάρχουν. Καρπούς παράγουν μόνο τα θηλυκά δέντρα συνήθως όταν κοντά τους φύονται αρσενικά και βοηθούν τη γονιμοποίηση μέσω της γύρης των ανθέων.
Διατροφική αξία
- Είναι πολύ καλή πηγή καροτενοειδών, ασβεστίου, μαγνησίου, σιδήρου, φωσφόρου και φυτικών ινών, γι’ αυτό και η βοήθειά τους είναι πολύτιμη σε όσους αντιμετωπίζουν γαστρεντερικά προβλήματα.
- Περιέχουν άλατα, μεταλλικά στοιχεία, πρωτεΐνες και έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε σελήνιο, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της άμυνας του οργανισμού μας ακόμα και κατά του καρκίνου.
- Επίσης, το κάλιο που περιέχουν βοηθάει τον οργανισμό μας στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και την καλή λειτουργία της καρδιάς.
- Έχουν θεραπευτικές ιδιότητες για άτομα που βρίσκονται στην ανάρρωση και για λεχώνες.
- Ο χουρμάς είναι εύγευστος και θρεπτικός, καθώς περιέχει μέχρι 70% σάκχαρο. Είναι άλλωστε ένα από τα πιο γλυκά φρούτα που υπάρχουν. Γι’ αυτό αναπληρώνει την χαμένη ενέργεια και αναζωογονεί αμέσως τον οργανισμό και ικανοποιεί την πείνα.
- Η σημαντική ποσότητα μαγνησίου που περιέχουν τους καθιστά πολύτιμη τροφή για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων, αρθρίτιδας, νόσου του Αλτσχάιμερ και άλλων ασθενειών που σχετίζονται με φλεγμονή. Το μαγνήσιο επίσης βοηθά, στην μείωση της αρτηριακής πίεσης, όπως και το κάλιο, που επίσης περιέχεται άφθονο στους χουρμάδες. Και τα δύο στοιχεία προσφέρουν προστασία έναντι εγκεφαλικού επεισοδίου και στεφανιαίας νόσου.
- Επιπλέον, οι τανίνες που περιέχουν, έχουν αντι-μολυσματικές, αντι-φλεγμονώδεις και αντι-αιμορραγικές ιδιότητες.
Πως καταναλώνονται οι χουρμάδες?
Η χρήση των χουρμάδων έχει γίνει πιο διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα σε συνταγές που απευθύνονται σε χορτοφάγους. Η φυσική γλυκιά γεύση τους, τους καθιστά εξαιρετικό υποκατάστατο της κρυσταλλικής ζάχαρης γι’ αυτό άλλωστε θα τους συναντήσει κανείς συχνά σε συνταγές ζαχαροπλαστικής, όπως σε μπάρες δημητριακών, μπισκότα ή κέικ αλλά και σε smoothies.
Χάρη στην άμεση ενέργεια που μας προσδίδουν αλλά και στην πρακτικότητά τους, οι χουρμάδες μπορούν να αποτελέσουν ένα έξυπνο σνακ για τη δουλειά ή το σχολείο αλλά και σε ταξίδια. Άλλωστε, αποτελούν τη βασική τροφή των βεδουίνων, οι οποίοι ταξιδεύουν επί μέρες μέσα στην έρημο και χρειάζονται τροφές με υψηλό ενεργειακό περιεχόμενο. Αυτός, επίσης, είναι ένας λόγος που ο χουρμάς είναι και η πρώτη τροφή που λαμβάνουν οι μουσουλμάνοι αμέσως μετά την νηστεία του Ραμαζανιού.
Φυσικά, μπορείτε να τους χρησιμοποιήσετε για να «γλυκάνετε» φυσικά το γιαούρτι σας αντί για μέλι! Στη μαγειρική, οι χρήσεις τους περιλαμβάνουν την προσθήκη τους σε σαλάτες με ξηρούς καρπούς και ρύζι ή κινόα αλλά και σε ριζότο ή πιλάφι (ιδανικά μαζί με ξηρούς καρπούς).
