Η Αλόη (Aloe) είναι ένα γένος που περιλαμβάνει πάνω από 500 είδη ανθοφόρων, χυμωδών φυτών. Το ευρύτερα γνωστό είδος είναι η Αλόη η γνησία (Aloe vera) και ονομάζεται έτσι επειδή, αν και πιθανώς εξαφανισμένη από την άγρια φύση, καλλιεργείται ως η βασική πηγή της λεγόμενης “αληθινής Αλόης” για διαφόρων ειδών φαρμακευτικούς σκοπούς. Άλλα είδη, όπως η Αλόη η θηριώδης (Aloe ferox), επίσης καλλιεργείται ή συλλέγεται από την άγρια φύση για παρόμοιες εφαρμογές.
Περιγραφή καλλιέργειας αλόης
Η αλόη είναι ένα αυτοφυές φυτό που φύεται σε θερμές περιοχές του πλανήτη, ενώ στην Ελλάδα βρίσκεται σε αφθονία. Συγγενεύει με το κρεμμύδι, το σκόρδο, το σπαράγγι και το γογγύλι και αυτή η συγγένεια φαίνεται κατά την ανθοφορία της. Τα άνθη της έχουν χρώμα από ανοιχτό πράσινο μέχρι κόκκινο που περνάει από κίτρινο και πορτοκαλί. Τα φύλλα είναι μακριά, πλατιά, λογχοειδή, παχιά και χυμώδη και έχουν αγκάθια και από τις δύο πλευρές.
Η ιδιαίτερη ικανότητά της να κατακρατεί νερό είναι αυτή που τη βοηθάει να επιβιώνει σε ακραία καιρικά φαινόμενα ξηρασίας αλλά και υψηλών θερμοκρασιών. Με κάποιο πολύπλοκο μεταβολισμό, το νερό μετασχηματίζεται σε ένα διαφανές ζελατινώδες υγρό, που είναι και το χαρακτηριστικό όλων των ιδιοτήτων της.
Το φύλλο της αλόης αποτελείται από τέσσερα στρώματα: το φλοιό, τον υποφλοιώδη χιτώνα, το στρώμα της κόλλας και το παρέγχυμα ή πολφός, που είναι το στρώμα το οποίο περιέχει το πολύτιμο ζελέ. Από την επεξεργασία αυτού του ζελέ είναι που παράγονται τα διάφορα προϊόντα της αλόης.
Η αλόη καλλιεργείται σε πολλές χώρες με τροπικό και ημιτροπικό κλίμα, όπως στις Ινδίες, στην Κίνα, σε χώρες της Λατινικής Αμερικής, στα νησιά Barbados, στη Τζαμάικα, στη Νότια Αφρική, στην Αίγυπτο, σε περιοχές του Μεξικού. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάποιες από τις μεγαλύτερες φυτείες βρίσκονται στο Τέξας καθώς και στην Κεντρική και Νότια Φλόριντα.
Η καλλιέργεια της αλόης είναι ιδιαίτερη επίπονη, γιατί όλες οι εργασίες, όπως το φύτεμα, η περιποίηση και η συγκομιδή γίνονται με τα χέρια. Αν υπολογίσει κανείς και την κατεργασία, μπορούμε να αντιληφθούμε, γιατί σαν πρώτη ύλη, η αλόη κοστίζει ακριβά. Πριν από το φύτεμα, το έδαφος οργώνεται και λιπαίνεται. Η φυτεία δίνει καλή σοδιά από το πρώτο κι όλας έτος. Η αλόη είναι πολυετές φυτό, φυτεύεται εύκολα σε οποιαδήποτε γλάστρα και σε κοινό χώμα, στο οποίο πρέπει να περιέχεται μικρή ποσότητα άμμου. Η καλύτερη εποχή για φύτεμα είναι μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου. Η αλόη αγαπάει το φως, αλλά χρειάζεται ελάχιστο νερό, γι΄αυτό, να προσέχετε με το πότισμα, που καλό είναι να γίνεται μια φορά την εβδομάδα. Δεν κινδυνεύει από παράσιτα, μόνο από μύκητες, και αυτό, αν την ποτίζετε συχνότερα από όσο πρέπει.
Συστατικά Αλόης
Ο χυμός της αλόης είναι γεμάτος με πολύτιμα θρεπτικά και θεραπευτικά συστατικά, περισσότερα από 150 και ο αριθμός τους αυξάνεται, καθώς οι επιστήμονες ερευνούν και ανακαλύπτουν και άλλα.
Η αλόη περιέχει αμινοξέα (τα οκτώ βασικά και άλλα μη βασικά), ανθρακινόνες (12 ανθρακινόνες βρίσκονται στο φλοιό της και έχουν αντιβιοτικές, βακτηριοκτόνες, αντιιικές, αντιφλεγμονώδεις και αναλγητικές ιδιότητες), ένζυμα (αμυλάση, καταλάση, αλκαλική φωσφατάση κ.α), λιγνίνη, μέταλλα (ασβέστιο, χαλκός, σίδηρος, μαγνήσιο, κάλιο, φώσφορος, νάτριο, ψευδάργυρος), σάκχαρα (μονοσακχαρίτες και πολυσακχαρίτες), μαλικό οξύ, σαλικυλικό οξύ, σαπωνίνες, στεροειδή-λιπαρά οξέα, λεκτίνες και βιταμίνες (Α, Β, Β2, Β3, Β6, Β12, C, Ε).
Θεραπευτικές χρήσεις
-Η αλόη είναι γνωστή για τις επουλωτικές, μαλακτικές, καθαρτικές ιδιότητές της, καθώς και τη διεγερτική δράσης της στην έκκριση της χολής.
-Ο πικρός χυμός της, που συλλέγεται με το κόψιμο των φύλλων στη ρίζα τους, έχει έντονη υπακτική και καθαρτική δράση.-Το σημαντικότερο, όμως, είναι η γέλη που συλλέγεται με την πίεση των φύλλων. Η γέλη αυτή είναι ένα εξαιρετικό επουλωτικό των πληγών, αλλά και θεραπευτικό των εγκαυμάτων, που προέρχονται, κυρίως, από καυτά υγρά και τον ήλιο.-Χρησιμοποιείται για όλες τις δερματικές παθήσεις, ενώ χορηγούμενη από το στόμα βοηθά στην επούλωση των ελκών του πεπτικού, αλλά και στη θεραπεία του ευερέθιστου εντέρου.-Έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, δρώντας κατά των ελεύθερων ριζών.-ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.-Έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση.
-Δρα ενάντια στα βακτηρίδια, μύκητες και παράσιτα.-Βελτιώνει το μεταβολισμό και τη λειτουργία των κυττάρων.-Διεγείρει την παραγωγή ινοβλαστών για την απελευθέρωση κολλαγόνου.-Έχει αντιγηραντική δράση-Έχει αντικαρκινική δράση.-Δυναμώνει το αμυντικό σύστημα και δρα διεγερτικά, υποστηρικτικά και ρυθμιστικά.-Καθαρίζει το σώμα από τις τοξίνες.Σσυμβάλλει στην επούλωση πληγών, τόσο του εντέρου όσο και του στομάχου.-Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία μωλώπων.-Συνιστάται για τις αιμορροϊδες, κονδυλώματα και μυρμηγκιές.-Για την ουλίτιδα και την περιοδοντίτιδα, ελαττώνει το οίδημα των μαλακών ιστών και μειώνει την τάση για αιμορραγία στα ούλα.
