Τα παλαιότερα χρόνια όποιος καλλιεργούσε φυτά έπρεπε να κρατήσει από αυτά σπόρους έτσι ώστε να έχει να σπείρει την επόμενη χρονιά. Αυτό βέβαια με το πέρασμα των χρόνων εγκαταλείφθηκε και οι περισσότεροι είτε αγοράζουν σπόρους από το εμπόριο είτε φυτεύουν απευθείας σπορόφυτα. Όμως, παρόλ αυτά τα τελευταία χρόνια πολλοί έχουν γυρίσει στις παλαιές μεθόδους, στις οποίες κρατούσαν σπόρους από όλα τα λαχανικά για την επόμενη χρονιά. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να γίνει αυτό, πάμε να δούμε λοιπόν κάποιους από αυτούς…
Από ποια φυτά συλλέγουμε σπόρο?
Συλλέγουμε σπόρο από τα πιο αντιπροσωπευτικά φυτά της ποικιλίας, τα πιο καλαίσθητα, υγιή και τα πιο παραγωγικά, τα οποία είναι καλό να τα σημαδεύουμε έτσι ώστε να τα αναγνωρίζουμε εύκολα.
Πως γίνεται η συλλογή των σπόρων?
Αυτό που κάνουμε στα περισσότερα λαχανικά είναι να σημαδέψουμε, όπως αναφέραμε προηγουμένως τα καλύτερα φυτά, και στη συνέχεια να τα αφήσουμε να ανθίσουν, να κάνουν καρπούς και να σποριάσουν (δηλαδή να ωριμάσουν πολύ, λίγο πριν σαπίσουν). Έπειτα, συλλέγουμε αυτούς τους καρπούς, τους ανοίγουμε και συλλέγουμε τους σπόρους. Η συλλογή διαφέρει από είδος σε είδος.
Ενδεικτικά
- στην τομάτα, στύβουμε τον καρπό πάνω από ένα σουρωτό, για να πέσουν μόνο οι σπόροι και τους πλένουμε με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.)
- στην πιπεριά, ανοίγουμε τον καρπό και πέρνουμε τους σπόρους
- στα αγγούρια, όταν ο καρπός γίνει κίτρινος και σκληρός και σταματήσει να μεγαλώνει, τον αφήνουμε άλλες δέκα μέρες πάνω στο φυτό και μετά τον κόβουμε, πιέζουμε τους σπόρους με τα δάχτυλά μας και με τη βοήθεια του νερού, ώστε να ξεκολλήσουν από τη σάρκα και να πέσουν σε ένα σουρωτό, πλένουμε καλά και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.
Ποια είναι η σωστή αποθήκευση και συντήρησή τους?
Οι σπόροι μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια μόνο όταν είναι εντελώς ξεροί, χωρίς καθόλου υγρασία. Μπορούμε να τους συσκευάσουμε σε χάρτινα ή υφασμάτινα σακουλάκια, είτε σε γυάλινα βαζάκια με την απαραίτητη σήμανση (είδος σπόρου, ημερομηνία συγκομιδής). Οι σπόροι διατηρούνται σε καθαρό, σκιερό, δροσερό και ξηρό μέρος για τουλάχιστον 3-5 χρόνια. Αυτό που θα πρέπει να προσέξουμε είναι να κρατάμε πάντα στην άκρη λίγο σπόρο, για την περίπτωση καταστροφής ή απώλειας, ώστε να εξασφαλίσουμε την επιβίωση της ποικιλίας.