Ένα από τα σημαντικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζουμε για το έδαφος του κήπου μας πυ φυτεύουμε τα φυτά μας είναι το pH του εδάφους.
Τί είναι το pH?
Το pH (potential Hydrogen ions) του εδάφους είναι μονάδα μέτρησης της οξύτητας ή αλκαλικότητας του εδάφους. Το pH διαβάζεται πε-χά. Με το pH μετράμε την συγκέντρωση ιόντων του υδρογόνου. Μετριέται σε μία κλίμακα από το 0 έως το 14 και πιο συγκεκριμένα:
- από το 0 έως το 6,9 είναι όξινο
- το 7 είναι ουδέτερο
- 7,1 – 14 είναι αλκαλικό
Οι μετρήσεις του pH μπορούν να γίνουν με πεχόμετρο, είτε αναλογικό είτε ψηφιακό, με ταινίες μέτρησης pH, ή ακόμα με απλά υλικά όπως η μαγειρική σόδα και το ξίδι.
Γεμίστε ένα ποτήρι με ξύδι μέχρι τη μέση. Γεμίστε ένα δεύτερο ποτήρι με νερό μέχρι τη μέση και διαλύστε μέσα σε αυτό 3 κουταλιές του γλυκού μαγειρικής σόδας. Πάρτε μια χούφτα από το έδαφος που θέλετε να κάνετε τη μέτρηση και ρίξτε την μέσα στο ποτήρι με το ξύδι. Αν αφρίζει έντονα τότε το έδαφος είναι αλκαλικό (pH>7). Έπειτα πάρτε μία ακόμα χούφτα χώμα και ρίξτε την μέσα στο ποτήρι με τη σόδα. Αν αφρίζει έντονα τότε το έδαφος είναι όξινο (pH<7).
Πως επηρεάζει το pH την ανάπτυξη των φυτών?
Στο εδαφικό διάλυμα βρίσκονται τα ανόργανα συστατικά τα οποία απορροφούν τα φυτά. Στα φυτά αρέσει το έδαφός τους να είναι σε συγκεκριμένες τιμές pH , έτσι ώστε να είναι σε καλύτερη θέση να απορροφήσει τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για να ευδοκιμήσουν. Όταν υπάρχει υψηλό ή χαμηλό pH εδάφους δεν διαλύονται κάποια στοιχεία με αποτέλεσμα να μην είναι διαθέσιμα.
- Εάν το pH είναι πολύ όξινο (pH <5) τα θρεπτικά που έχουν μικρή διαθεσιμότητα είναι ο φώσφορος και κάποια στοιχεία όπως το μαγγάνιο μπορεί να γίνουν τοξικά. Επίσης το πολύ όξινο pH σκοτώνει και τα <καλά βακτήρια> του εδάφους.
- Εάν το pH είναι πολύ αλκαλικό (pH > 8,5 ) τα θρεπτικά που έχουν μικρή διαθεσιμότητα είναι επίσης ο φώσφορος, σίδηρος, μαγγάνιο, ψευδάργυρο. Φυτά που έχουν ανάγκες από αυτά τα θρεπτικά έχουν μικρές αποδόσεις.
- Πολλές ασθένειες φυτών προκαλούνται ή επιδεινώνονται από τα πολύ χαμηλά ή τα πολύ υψηλά επίπεδα του pH, γιατί τα βασικά θρεπτικά συστατικά (που είναι αναγκαία για την υγιή ανάπτυξη τους) δεν είναι διαθέσιμα στα φυτά.
Τα πρώτα συμπτώματα μιας ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών θα εμφανιστούν στα φύλλα. Μια ανεπάρκεια σιδήρου, μπορεί να συμβεί πολύ γρήγορα. Σε τιμές pΗ 7 ή παραπάνω, λιγότερο από το 50% του σιδήρου θα είναι διαθέσιμο στα φυτά.
Ποιο είναι το ιδανικό pH για τα φυτά μας?
Η πλειοψηφία των φυτών προτιμά να αναπτύσσεται σε έδαφος που είναι ουδέτερο (pH=7) ή ελαφρά όξινο (pH<7). Τα περισσότερα λαχανικά και καρποφόρα δέντρα έχουν καλή ανάπτυξη σε ένα εύρος από 5,5 έως 7,5. Ενδεικτικά:
Πολύ όξινο έδαφος (pH μικρότερο από 5,4)Μελιτζάνα, αντίδι, πατάτα, γλυκοπατάτα, σμέουρο, ραβέντι, σέσκλα, φράουλα, καρπούζι, μύρτιλο
Μέτρια όξινο (pH μεταξύ 5,5 και 5,9)Μήλο, βασιλικός, φασόλι, καρώτο, κιχώρι, καλαμπόκι, σκόρδα, μαϊντανός, μπιζέλια, πιπεριές, κολοκύθι, ρεπάνι, γογγύλι, σόγια, ηλίανθος, τομάτα
Ελαφρώς όξινο (pH μεταξύ 6,0 και 6,9)Βερίκοκο, αγκινάρα, σπαράγγια, τεύτλα, μπρόκολα, λαχανάκια Βρυξελλών, λάχανο, άνηθος, φραγκοστάφυλο, σταφύλι, λαχανίδες, μαρούλια, σινάπι, μπάμιες, κρεμμύδι, ροδάκινο, αχλάδι, σπανάκι
Αλκαλικό (7.1-8)Κουνουπίδια, σέλινο, αγγούρι, πεπόνι, ρόδια, θυμάρι
Όσο αφορά το pH των καλλωπιστικών φυτών υπάρχουν κάποια που θέλουν όξινο χώμα για να μπορέσουν να ευδοκιμήσουν και τα λέμε οξύφιλα, και κάποια άλλα τα οποία τους ενοχλούν άλατα του ασβεστίου που περιέχονται στο έδαφος και τα λέμε ασβεστόφοβα. Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τα φυτά αυτά στο παρακάτω λινκ
Πως μπορούμε να βελτιώσουμε το pH?
Η τιμή του pH του εδάφους επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από τις βροχοπτώσεις. Σε περιοχές με πολλές βροχοπτώσεις το έδαφος είναι όξινο ενώ σε περιοχές με ξηρασία είναι αλκαλικό. Η χρήση λιπασμάτων αλλά και τα είδη των καλλιεργούμενων φυτών μπορεί επίσης να επηρεάσει το pH στο χώμα.
- Τα όξινα εδάφη που έχουν χαμηλό pH, αν θέλουμε να τα βελτιώσουμε, θα πρέπει να αυξήσουμε το pH προσθέτοντας ασβέστιο.
- Τα αλκαλικά εδάφη που έχουν υψηλό pH, αν θέλουμενα να τα βελτιώσουμε, θα πρέπει να μειώσουμε το pH, προσθέτοντας θείο.
Σε κάθε περίπτωση για το είδος και την ποσότητα του στοιχείου που πρέπει να προσθέσουμε, πρέπει να συμβουλευτείτε τον τοπικό γεωπόνο.