Στο πρώτο μέρος του κλαδέματος της αμπέλου, είδαμε αναλυτικά το κλάδεμα διαμόρφωσης. Έτσι, στο παρακάτω άρθρο ακολουθεί το κλάδεμα καρποφορίας.
Κλάδεμα καρποφορίας
Το αμπέλι ακροβλαστεί και ακροκαρπεί. Βλαστάνουν τα μάτια που βρίσκονται ψηλότερα. Πρέπει να ξέρουμε τις ιδιομορφίες της ποικιλίας ή των ποικιλιών που έχουμε γιατί το ποια μάτια είναι γόνιμα εξαρτάται από την ποικιλία. Άλλες ποικιλίες δέχονται αυστηρό κλάδεμα στα 2 μάτια έχοντάς τα γόνιμα, όπως οι οινοποιήσιμες ποικιλίες, η κορινθιακή σταφίδα, σαββατιανό, ενώ άλλες όχι, όπως η σουλτανίνα που δεν έχει γόνιμα τα 3 πρώτα μάτια.
Το κλάδεμα καρποφορίας εφαρμόζεται κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια χειμέριας ανάπαυσης των πρέμνων και μετά από το 3ο ή 4ο έτος φύτευσης. Σκοπός αυτού του κλαδέματος είναι:
- Να προσδιοριστεί ο αριθμός και η θέση των παραγωγικών μονάδων σε κάθε πρέμνο, καθώς και ορθολογική κατανομή τους στο σύνολο των πρέμνων ενός αμπελώνα.
- Να εξισορροπήσει την καρποφορία και τη βλάστηση ανάλογα με την ηλικία και τη ζωηρότητα του πρέμνου σε συγκεκριμένο περιβάλλον.
- Να ρυθμίσει την παραγωγή.
- Να βελτιώσει την ποιότητα των προϊόντων.
Πριν αρχίσουμε το κλάδεμα ενός πρέμνου μελετάμε την υφισταμένη κατάσταση. Έτσι, η συμπεριφορά του πρέμνου στο κλάδεμα καρποφορίας του περασμένου έτους (φορτίο που αφήσαμε) θα μας βοηθήσει στον καθορισμό του φορτίου. Μπορούμε να διακρίνουμε τις εξής περιπτώσεις:
Α) Οι οφθαλμοί που αφέθηκαν κατά το προηγούμενο κλάδεμα βλάστησαν και έδωσαν χονδρές κληματίδες, μεγάλου μήκους και καλά ωριμασμένες. Επιπλέον βλάστησαν και κοιμώμενοι οφθαλμοί και έδωσαν λαίμαργους. Η εικόνα αυτή δηλώνει ότι το προηγούμενο κλάδεμα ήταν αυστηρό και επομένως πρέπει να αυξήσουμε το φορτίο. Αυτό Θα γίνει είτε αφήνοντας δύο κεφαλές στον ίδιο βραχίονα είτε μία αμολυτή 5-10 οφθαλμών.Β) Οι οφθαλμοί που αφέθηκαν δε βλάστησαν όλοι, οι κληματίδες είναι λεπτές, κοντές και δεν υπάρχουν λαίμαργοι. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μειώσουμε το φορτίο κλαδεύοντας πιο αυστηρά “σφιχτά” ή αφαιρώντας μερικές κεφαλές. Η αφαίρεση κεφαλών και κληματίδων γίνεται για να ανοίξει το κύπελλο και να διατηρηθεί το σχήμα. Κατά προτεραιότητα αφαιρούνται οι ασθενικές (λεπτές) κληματίδες και εκείνες που απομακρύνονται από τον άξονα του κυπέλλου.Γ) Όλοι οι οφθαλμοί τους οποίους αφήσαμε με το κλάδεμα τον προηγουμένου έτους, βλάστησαν και οι κληματίδες έχουν κανονικό πάχος, μήκος και το χαρακτηριστικό χρώμα της ποικιλίας. Αυτό σημαίνει ότι το φορτίο πρέπει να είναι το ίδιο με αυτό του περασμένου έτους.
Βραχύ κλάδεμα καρποφορίας
Εφαρμόζεται σε οινοποιήσιμες ποικιλίες που καρποφορούν στα 2-3 μάτια. Στο βραχύ κλάδεμα αφαιρούμε την ανώτερη κληματίδα και διατηρούμε την κατώτερη – η κεφαλή προσέχουμε να είναι πιο κοντά στον κορμό. Επιδιώκουμε οι αποστάσεις των κεφαλών μεταξύ τους να είναι στα 15-20 cm.
Μακρό κλάδεμα καρποφορίας
Σαν αμολητή κρατάμε την κατώτερη κληματίδα στους 6-10 οφθαλμούς ανάλογα με την ποικιλία και τη δύναμη του πρέμνου.
Μικτό κλάδεμα καρποφορίας
Αφαιρούμε όλη την περσινή αμολητή με τις κληματίδες της. Από την περσινή κεφαλή που έδωσε 2 κληματίδες δημιουργούμε τη νέα κεφαλή (από την κατώτερη κληματίδα) και τη νέα αμολητή (από την ανώτερη κληματίδα). Την παραγωγή θα την πάρουμε από την αμολητή και από την κεφαλή θα πάρουμε την επόμενη χρονιά κεφαλή και αμολητή.
Σημειώνεται ότι το μακρό και το μικτό κλάδεμα εφαρμόζεται σε ποικιλίες στις οποίες δεν καρποφορούν οι πρώτοι οφθαλμοί, για αυτό αφήνουμε περισσότερους για καρποφορία.
Τέλος, το κλάδεμα καρποφορίας επηρεάζεται από τις συνθήκες του κλίματος και του εδάφους. Η θερμοκρασία και η κατανομή των βροχοπτώσεων επηρεάζουν το σύστημα κλαδέματος, κυρίως σε μη αρδευόμενους αμπελώνες. Σε ξηρές και θερμές περιοχές συνιστάται βραχύ κλάδεμα για διατήρηση της ισορροπίας βλάστησης και φορτίου. Το έδαφος επηρεάζει κυρίως μέσω της υδατοϊκανότητας και υδατοχωρητικότητας αυτού και δευτερευόντως διά της γονιμότητάς του. Σε υγρά εδάφη εφαρμόζεται συνήθως μακρό κλάδεμα καρποφορίας.