Η κομποστοποίηση είναι μια φυσική διαδικασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε μια πλούσια σκούρα ουσία. Αυτή η ουσία λέγεται κομπόστ ή χούμους ή εδαφοβελτιωτικό. Ως κομποστοποίηση ορίζεται η αερόβια βιολογική (οξειδωτική) διαδικασία αποικοδόμησης και σταθεροποίησης των οργανικών υλικών, που πραγματοποιείται υπό τις φυσικές και χημικές εκείνες συνθήκες που ευνοούν τη διαδοχή συγκεκριμένων θερμόφιλων, θερμοανθεκτικών και μεσόφιλων μικροβιακών πληθυσμών.
Γιατί να κάνω κομποστοποίηση?
1. Οι ανάγκες των ελληνικών εδαφών σε οργανική ουσία είναι τεράστιες, λόγω της πολύ χαμηλής περιεκτικότητας (1%). Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η περιεκτικότητα των εδαφών σε οργανική ουσία είναι 7-8% και κάνουν κομποστοποίηση για να την ανεβάσουν σε ακόμη πιο υψηλά επίπεδα.
2. Με την εκτεταμένη χρήση του κομπόστ αντιμετωπίζεται η εντεινόμενη διάβρωση των εδαφών και καταστέλλονται πολλά φυτοπαθογόνα του εδάφους.
3. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη ορθολογικής διαχείρισης και προστασίας των διαθέσιμων υδάτων και ιδιαίτερα εξοικονόμησης του με την εφαρμογή της χρήσης του κομπόστ στη γεωργία.
4. Είναι ασύγκριτα η πλέον οικονομική μέθοδος τελικής διαχείρισης των οργανικών υλικών.
5. Είναι η πλέον φιλική προς στο περιβάλλον.
Πως γίνεται η κομποστοποίηση
1. σε σωρούς
1. υπόγεια
2. επιφανειακά
3. σε κομποστοποιητές
Η κομποστοποίηση σε σωρούς
το υλικό συγκεντρώνεται σε σωρούς, οι οποίοι πρέπει να έχουν ελάχιστες διαστάσεις ενός μέτρου προς όλες τις πλευρές, έτσι ώστε να μπορέσει να αναπτυχθεί στο εσωτερικό η απαραίτητη θερμοκρασία δηλαδή 60 – 65 βαθμοί Κελσίου.
Υπόγεια κομποστοποίηση
Ένας άλλος τρόπος κομποστοποίησης, με λιγότερες δαπάνες και φροντίδες, είναι η χώνευση των υλικών σε λάκκους, δηλαδή υπόγεια. Είναι ότι καλύτερο μπορείτε να κάνετε για τη γρήγορη βελτίωση των φτωχών εδαφών και την κομποστοποίηση υλικών που μυρίζουν άσχημα. Ανοίγετε λάκκο βάθους 30 εκ, πλάτους μισού περίπου μέτρου και μήκους όσο χρειάζεται για το θάψιμο όλου του διαθέσιμου υλικού σας. Γεμίστε το λάκκο με το υλικό, βρέξτε το υλικό με νερό και σκεπάστε με χώμα. Το κομπόστ πρέπει να «χωνέψει» για 6 μήνες. Στη συνέχεια μπορεί να διαμορφωθεί ένα σαμάρι φύτευσης ακριβώς από πάνω της όπου φυτεύονται καρότα ή άλλα βολβώδη λαχανικά. Όταν τα δοκιμάσετε θα καταλάβετε!
Επιφανειακή κομποστοποίηση
Στην επιφανειακή κομποστοποίηση το χώνεμα των φυτικών υλικών γίνεται στην επιφάνεια του εδάφους. Δηλαδή: το υλικό σκορπίζεται στην επιφάνεια του λαχανόκηπου σε στρώματα πάχους 10 εκατοστών.
Κομποστοποίηση σε κομποστοποιητή
Η διαδικασία είναι ακριβώς η ίδια, γίνεται όμως μέσα στους ειδικούς κάδους που θα βρείτε στο εμπόριο. Μπορεί να χρειαστεί να βοηθήσουμε τη μικροβιακή δραστηριότητα με βιοζυμωτή (επιταχύνει τη διαδικασία αποδόμησης οργανικών υλικών) και το pH με σταθεροποιητή (μεταβάλει το pH από όξινο ουδέτερο). Σημαντική είναι και η ανάδευση του σωρού στον κομποστοποιητή που εξασφαλίζει την οξυγόνωση. Όλα τα υλικά θα τα βρείτε εκεί που πουλάνε κάδους κομποστοποίησης.
Ποια υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ποια όχι!
Κατάλληλα
Χάρτινα ρολά, Χόρτα, Καφέδες φίλτρων, Κατακάθια, Κέλυφη αυγών, Στάχτες Τζάκιου, Καρποί, Πατάτες, Κομμένο χλοοτάπητα, Φύλλα, Πριονίδια, Λαχανικά, Φακελάκια τσαγιού, Φυτικά υπολείμματαΑκατάλληλα
Κρόκοι αυγών (προσελκύει παράσιτα -τρωκτικά), με βάση το κρέας /ψάρι (προσελκύει μύγες και τρωκτικά), λάδια και γράσα (παράγει την οσμή και προσελκύει παράσιτα), φυτοφάρμακα (μπορεί να σκοτώσει μικροοργανισμούς), κόπρανα ζώων (μπορούν να μεταφέρουν ασθένειες και προσελκύει τρωκτικά).
Διαδικασία Κομποστοποίησης
Τα βακτήρια, οι μύκητες και άλλα μικρόβια είναι οι “εργάτες” της κομποστοποίησης. Αυτοί υποβοηθούνται κι από πολλούς άλλους μεγαλύτερους οργανισμούς. Κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης, αυτά τα μικρόβια παράγουν διοξείδιο του άνθρακα (CO2), θερμότητα και νερό καθώς αποικοδομούν τα οργανικά υλικά του σωρού. Το τελικό αποτέλεσμα είναι το κομπόστ (πλούσιο, σκούρο, θριφτό και άοσμο), τέλειο λίπασμα για τον κήπο. Για την αποτελεσματική κομποστοποίηση χρειάζονται:
- Οργανικό μίγμα υλικών (σε σωστές αναλογίες)
- Αερισμός
- Ελεγχόμενη μέγιστη δυνατή σχετική υγρασία
- Μικρό μέγεθος υλικών
Πόσος χρόνος χρειάζεται?
Αρχικά πρέπει να αναφέρουμε ότι για την ολοκλήρωση της διαδικασίας της κομποστοποίησης δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο ολοκληρώνεται. Οι διάρκειες που αναφέρονται είναι κατά προσέγγιση και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες. Συνήθως, μια παρτίδα υλικών που θα οδηγηθεί σε έναν κάδο κομποστοποίησης και στη συνέχεια δε θα προστεθούν άλλα υλικά, ωριμάζει μέσα σε περίπου 3-4 μήνες. Αυτό σημαίνει ότι αν χρησιμοποιούμε τον κάδο καθημερινά, σε 3-4 μήνες θα έχουμε ένα μίγμα ώριμου κομπόστ και υλικών που βρίσκονται σε όλα τα ενδιάμεσα στάδια κομποστοποίησης. Ξεχωρίζουμε το ώριμο κομπόστ κοσκινίζοντας το υλικό του κάδου. Βέβαια η διάρκεια αυτή μπορεί να είναι και μεγαλύτερη καθώς ο χρόνος της κομποστοποίησης εξαρτάται από τη τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος και από τη σωστή επιλογή ή κατασκευή του κάδου!
