Το μαρούλι είναι από τα δημοφιλέστερα λαχανικά, υπάρχουν όμως μερικοί εχθροί και ασθένειες που μπορεί να είναι καταστροφικοί.
Εχθροί Μαρουλιού
1. Αφίδες
Εμφανίζονται και πολλαπλασιάζονται πάνω στα νεαρά φύλλα μαρουλιού, τα οποία τα αδυνατίζουν, τα παραμορφώνουν και τα γεμίζουν με μια κολλώδη ουσία που εκκρίνουν. Τα φυτά εξασθενούν ενώ συγχρόνως προκαλούν παραμορφώσεις στα προσβεβλημένα μέρη. Έμμεσα δημιουργούν σοβαρά προβλήματα επειδή λειτουργούν ως φορείς ιώσεων από προσβεβλημένα σε υγιή φυτά.
2. Θρίπας
Ο θρίπας (Frankliniella occidentalis) είναι είδος εξαιρετικά πολυφάγο, μήκους 0,8-1mm το ενήλικο με σώμα στενόμακρο, καστονόχρωμο και πτέρυγες πολύ στενές, με λεπτές τρίχες στην περίμετρό τους. Καταναλώνοντας χυμούς και τραυματίζοντας τους νεαρούς αναπτυσσόμενους φυτικούς ιστούς, προκαλούν χλωρωτικά στίγματα ή κηλίδες, ουλές, εσχαρώσεις, ρωγμές ή και παραμορφώσεις οργάνων. Τα στίγματα αυτά μειώνουν την εμπορική αξία των προϊόντων. Επίσης, ο τραυματισμός των φυτικών ιστών διευκολύνει την είσοδο βακτηρίων και μυκήτων.
3. Αφίδα ριζών
Σημαντικό πρόβλημα στα μαρούλια μπορεί να δημιουργηθεί από τις αφίδες των ριζών. Πρόκειται για μικρές γκρίζες μελίγκρες που εγκαθίστανται στις ρίζες των μαρουλιών και δημιουργούν αποικίες. Τα φυτά μαραζώνουν και σιγά-σιγά μαραίνονται.
4. Σαλιγκάρια
Τόσο τα σαλιγκάρια όσο και οι γυμνοσάλιαγκοι εμφανίζονται μετά από τη βροχή ή όταν ο καιρός είναι πολύ υγρός. Τρέφονται αποκλειστικά με το φύλλωμα των φυτών, ανοίγοντας μεγάλες ευδιάκριτες τρύπες πάνω στα φύλλα (φαγώματα).
5. Έντομα εδάφους
Τα κυριότερα έντομα εδάφους που προκαλούν μεγάλες ζημιές είναι ο κρεμμυδοφάγος, ο σιδηροσκώληκας και η μύγα καραφατμέ. Προκαλούν ζημιές στο υπόγειο τμήμα των φυτών (ρίζες τρυπημένες, φάγωμα λαιμού ή ριζών, κόψιμο των φυτών κάτω από την επιφάνεια του εδάφους κ.τ.λ). Η υγρασία παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιβίωση των προνυμφών γι’ αυτό και η δραστηριότητά τους περιορίζεται σε ξηρικά χωράφια και σε σκαλιστικές καλλιέργειες όπου οι προνύμφες έρχονται στην επιφάνεια του εδάφους, εξαιτίας της συχνής κατεργασίας του, με αποτέλεσμα το θάνατό τους εξαιτίας αφενός των ξηροθερμικών συνθηκών του περιβάλλοντος και αφετέρου της κατανάλωσης τους κυρίως από τα πουλιά.
6. Πουλιά και Ακρίδες
Πολλές φορές οι επιθέσεις μικρών πουλιών και ακρίδων ειδικά κατά τη διάρκεια της άνοιξης, δημιουργούν αρκετά προβλήματα στα μικρά και τρυφερά μαρούλια. Ο καλύτερος τρόπος προστασίας, είναι τα δίχτυα σκίασης που προστατεύουν συγχρόνως την καλλιέργεια από την πολύ ζέστη και τον έντονο ήλιο, ή με ειδικά δίχτυα πουλιών από λεπτή πετονιά.
Ασθένειες Μαρουλιού
1. Περονόσπορος
Είναι ίσως η σοβαρότερη ασθένεια του μαρουλιού, ιδιαίτερα σε περιοχές ή περιόδους του έτους όπου επικρατούν σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες και υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία. Η ασθένεια προκαλεί σοβαρές απώλειες στην παραγωγή τόσο προσυλλεκτικά όσο και μετασυλλεκτικά, κατά τη μεταφορά ή αποθήκευση του τελικού προϊόντος, λόγω δευτερογενών προσβολών από άλλους μύκητες ή βακτήρια. Προκαλεί χλωρωτικές κηλίδες στα κάτω φύλλα και στη συνέχεια προκαλείται σήψη των φύλλων. Στην κάτω επιφάνεια των κηλίδων εμφανίζεται λευκό επίχρισμα που είναι τα κονίδια του μύκητα, τα οποία μεταφέρονται στη συνέχεια με τον αέρα σε άλλα φυτά και φύλλα και με την υψηλή υγρασία που υπάρχει διαιωνίζεται η ασθένεια.
2. Βοτρύτης
Ο μύκητας αυτός προσβάλλει το μαρούλι σε όλα τα στάδια ανάπτυξής του και προκαλεί σοβαρές ζημιές ιδιαίτερα στις καλλιέργειες του φθινοπώρου και της άνοιξης. Στην αρχή, η προσβολή εμφανίζεται σαν στίγματα σκούρου χρώματος (καφέ) στα κάτω φύλλα, εξελίσσεται σε μαλακή σήψη των κεφαλών και στη συνέχεια εμφανίζονται οι γκριζοκαφέ καρποφορίες του μύκητα και το φυτό μαραίνεται και νεκρώνεται.
3. Ωίδιο
Εμφανίζεται υπό μορφή κηλίδων στα φύλλα (στην άνω και την κάτω επιφάνεια του ελάσματος) με τη χαρακτηριστική λευκή εξάνθηση των ωϊδίων. Μερικές φορές πάνω στη λευκή εξάνθηση εμφανίζονται μικρά μαύρα στίγματα που είναι η καρποφορία της τέλειας μορφής του μύκητα (κλειστοθήκια). Η πιθανότητα προσβολής εντείνεται όταν επικρατούν υψηλά επίπεδα υγρασίας και θερμοκρασίας. Ως συνέπεια της προσβολής, ανάλογα με την έντασή της, προκαλείται μείωση της παραγωγής και της ποιότητας της παραγωγής. Ο μύκητας διατηρείται σε καλλιεργούμενα φυτά ή ζιζάνια, από τα οποία προέρχονται τα μολύσματα για τις αρχικές μολύνσεις.
4. Σκληρωτίνια
Προκαλεί προσβολές κοντά στην επιφάνεια του εδάφους στο στέλεχος του φυτού και τα κατώτερα φύλλα. Όταν επικρατούν συνθήκες υψηλής υγρασίας η προσβολή εμφανίζεται σαν υγρή σήψη, στη συνέχεια αναπτύσσεται το λευκό μυκήλιο του μύκητα και ακολουθεί η εμφάνιση των μαύρων σκληρωτίων του μύκητα. Αποτέλεσμα της προσβολής είναι η μάρανση και καταστροφή των φυτών.
Για την αντιμετώπιση όλων των εχθρών και ασθενειών που αναφέρθηκαν ανωτέρω υπάρχουν βιολογικού και χημικοί τρόποι αντιμετώπισής τους. Επικοινωνήστε μαζί μας για να συζητήσουμε το πρόβλημά σας και να σας δώσουμε τις κατάλληλες οδηγίες για την καταπολέμησή τους.
Βιβλιογραφία
