Ο βασιλικός (Ocimum basilicum) είναι το αρωματικό που δεν λείπει από κανένα μπαλκόνι, μπαξέ, παρτέρι και προαύλιο χώρο εκκλησίας σε όλη την Ελλάδα. Η λέξη «βασιλικός» προέρχεται από την ελληνική λέξη «βασιλεύς», που σημαίνει «βασιλιάς» κι εννοείται ο Ιησούς Χριστός. Σύμφωνα με τον θρύλο, η ονομασία του αποδόθηκε καθώς φύτρωσε στο σημείο που ο Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη ανακάλυψαν τον Τίμιο Σταυρό.
Η καταγωγή του είναι από την Ινδία και το Ιράν και σήμερα καλλιεργείται σε πολλές περιοχές του κόσμου.
Περιγραφή
Ο βασιλικός είναι ετήσιο, αρωματικό και ποώδες φυτό. Τα φύλλα του ποικίλλουν σε σχήμα και χρώμα ανάλογα με το είδος του. Τα άνθη του είναι λευκά και σχηματίζουν ακραίο στάχυ, τα οποία καλό είναι να κόβονται για να υποβοηθηθεί η ανάπτυξη του φυλλώματος. Ανθίζει από την άνοιξη μέχρι το καλοκαίρι.
Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και πιο συχνά στην Ελλάδα συναντάμε τις παρακάτω:
- Βασιλικός ο σγουρός, ένα φυτό μέτριας ανάπτυξης σε σχήμα μπάλας. Τα φύλλα του είναι μικρά με ανοιχτό πράσινο χρώμα.
- Βασιλικός ο πλατύφυλλος, ένα φυτό με μεγάλα φύλλα χρώματος σκούρο πράσινο. Το ύψος του φτάνει περίπου τα 2 μέτρα.
- Βασιλικός ο κόκκινος, ένα φυτό μέτριας ανάπτυξης με φύλλα χρώματος μωβ-κόκκινο.
- Βασιλικός Genovese, ένα φυτό μέτριας ανάπτυξης με φύλλα χρώματος ανοιχτό πράσινο. Είναι κατάλληλος για σάλτσα pesto.
Φροντίδα
Αναπτύσσεται καλά σε φωτεινά σημεία, αποφεύγοντας την παρατεταμένη έκθεση στον καλοκαιρινό ήλιο. Το χώμα του πρέπει να διατηρείται νοτισμένο, διότι το υπερβολικό πότισμα προκαλεί κιτρίνισμα στα φύλλα και σήψη των ριζών. Κατά την διάρκεια της ανθοφορίας, αφαιρούμε τα μπουμπούκια ώστε να διατηρούμε το σχήμα του φυτού και την ευρωστία του.
Συστατικά του βασιλικού
O βασιλικός περιέχει βιταμίνη C και φυλλικό οξύ . Περιέχει ασβέστιο (Ca), σίδηρο (Fe), μαγνήσιο (Mg), φώσφορο (P), κάλιο (K), ψευδάργυρο (Zn) και χαλκό (Cu). Το κύριο συστατικό του είναι η εστραγόλη, με πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες. Το άρωμά του οφείλεται στα αιθέρια έλαια που περιέχει. Οι κοινές ποικιλίες περιέχουν μεγάλες ποσότητες λιναλοόλης και μεθυλοχαβικόλης.
Χρήσεις του βασιλικού
Χρησιμοποιείται ως βότανο, καθώς πιστεύεται πως είναι καλό διουρητικό, καταπραΰνει τον στομαχόπονο και τον πονοκέφαλο, ενώ στην αρχαιότητα, τον χρησιμοποιούσαν ως επίθεμα, μετά από δάγκωμα εντόμου, σκορπιού ή και φιδιού. Στη μεσογειακή κουζίνα έχει επικρατήσει δίνοντας έντονο άρωμα και γεύση σε σάλτσες και σαλάτες.
Άλλες χρήσεις του βασιλικού είναι οι έξης:
- ως ρόφημα βοηθάει στην πέψη και καταπραϋνει το έντερο.
- ως αιθέριο έλαιο ανακουφίζει από το βήχα, καταπολεμάει το στρες και βοηθά στη συγκέντρωση. Έχει αντισηπτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες.
- ως εκχύλισμα δρα ευεργετικά στις περιπτώσεις στοματίτιδας και επιχείλιου έρπητα. Συνιστάται στις ημικρανίες, τους πονοκεφάλους, την απλή ναυτία και τη ναυτία της εγκυμοσύνης.
Περισσότερες χρήσεις του βασιλικού θα βρείτε στο παρακάτω άρθρο:
