Η βιολογική καταπολέμηση είναι μια εναλλακτική μέθοδος φυτοπροστασίας στην οποία αντί χημικών σκευασμάτων χρησιμοποιούνται ωφέλιμοι οργανισμοί που τρέφονται με τα καταστρεπτικά φυτοφάγα έντομα και ακάρεα. Με τη μέθοδο αυτήν, οι παραγωγοί δεν παράγουν μόνο ποιοτικότερα προϊόντα (χωρίς υπολείμματα φυτοπροστατευτικών), αλλά καταφέρνουν να μειώσουν και το κόστος παραγωγής. Όπως μας εξηγούν οι ειδικοί επιστήμονες, το κόστος χρήσης των βιολογικών επεμβάσεων αποδεικνύεται, τελικά, χαμηλότερο σε σχέση με τις χημικές, μια και είναι πιο αποτελεσματικές και δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνονται.
Υπάρχουν δύο βασικές κατηγορίες ωφέλιμων εντόμων. Τα αρπακτικά και τα παρασιτοειδή.
Παρασιτοειδή
Είναι τα έντομα που ζουν επάνω ή μέσα σε άλλα έντομα – ξενιστές. Τρέφονται από αυτά και τελικά σκοτώνουν και το ξενιστή. Στα παρασιτοειδή ανήκουν τα έντομα που μπορούν να καταπολεμήσουν π.χ. το δάκο και τον πυρηνοτρήτη της ελιάς.
Αρπακτικά
Η πασχαλίτσα, το «αλογάκι της Παναγίας» και τα Odonata (ελικοπτεράκια, λιμπελούλες) είναι μόνο μερικοί από τους 125 αδίστακτους «εξολοθρευτές» που κυκλοφορούν στη φύση.
Η πασχαλίτσα αναφέρεται πως μπορεί να φάει έως και 50 μελίγκρες την ημέρα και να κρατήσει καθαρή μια επιφάνεια 0,25 τετραγωνικών μέτρων. Ενώ το αλογάκι της Παναγίας, κατασπαράσσει τις ακρίδες που προσβάλουν το σιτάρι, το κριθάρι και άλλες καλλιέργειες.
Αλογάκι της Παναγίας
- Οι σημαντικότεροι εχθροί που μπορούν να αντιμετωπιστούν βιολογικά είναι:
- ο Αλευρώδης,
- οι Αφίδες,
- οι Λιριόμυζες,
- οι Θρίπες,
- τα Λεπιδόπτερα και
- ο Τετράνυχος
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η βιολογική καταπολέμηση μπορεί να εφαρμοστεί παντού: σε θερμοκηπιακές και δενδρώδεις καλλιέργειες (όπως οι μηλιές που πλήττονται από την καρπόκαψα), στο αστικό πράσινο όπως το γρασίδι και το χορτάρι στα γήπεδα, αλλά και στο δασικό πράσινο (καθώς πρέπει να προστατεύεται ο υδροφόρος ορίζοντας και ο ζωικός πληθυσμός από τη χρήση χημικών). Επίσης, εφαρμογές γίνονται και στην κτηνοτροφία, όπως για την εμφάνιση ψήλων στα αμνοερίφια, αλλά και στα κοτόπουλα, οι οποίοι δύναται να καταπολεμηθούν με την εφαρμογή του αρπακτικού του εντόμου εδάφους stratiolaelaps scimitus.
Η αποτελεσματικότητα των εφαρμογών αυτών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες θερμοκρασίας και σχετική υγρασίας, αλλά και την ύπαρξη εναλλακτικής πηγής τροφής.