Υπάρχουν αρκετά είδη φυτών που αντί για πράσινα φύλλα, διαθέτουν κόκκινα φύλλα όπως είναι η βερβερίδα και επομένως είναι φυσιολογικό. Ακόμη, υπάρχουν φορές που η εμφάνιση κόκκινων φύλλων είναι φυσιολογική κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου στα φυλλοβόλα φυτά τα οποία ρίχνουν τα φύλλα τους. Όμως είναι και κάποιες περιπτώσεις που το κοκκίνισμα των φύλλων έχει άλλη αιτία. Πάμε να τα δούμε όλα αυτά ανλυτικά.
- Αρχικά, για όλα τα χρώματα που βλέπουμε στα φύλλα των φυτών μας, στους καρπούς κλπ, ευθύνονται οι χρωστικές που περιέχουν. Οι πιο κοινές χρωστικές των φύλλων είναι οι:
- χλωροφύλλες που μας δίνουν το πράσινο χρώμα
- ανθοκυανίνες που μας δίνουν τα χρώματα και αποχρώσεις του ροζ, μπλε, μωβ, πορφυρού και κόκκινου χρώματος
- και τα καροτενοειδή που δίνουν το κίτρινο, το πορτοκαλί, το καφέ και τις αποχρώσεις τους
Το τελικό χρώμα που θα έχει το φύλλο εξαρτάται από το ποια χρωστική υπάρχει εκείνη τη στιγμή σε μεγαλύτερο ποσοστό. Οπότε φανταστείτε ποια χρωστική είναι σε μεγαλύτερο ποσοστό στα καρότα και ποια στα κεράσια και στις φράουλες!!!
Φωτοσύνθεση
Κατά τη διαδικασία της φωτοσύνθεσης οι χλωροφύλλες βοηθούν δεσμεύοντας την ηλιακή ενέργεια, μετατρέποντάς τη σε σάκχαρα και απελευθερώνουν οξυγόνο. Επειδή σε αυτή τη διαδικασία συμμετέχουν περισσότερο οι πράσινες χλωροφύλλες γι’ αυτό και τα φύλλα των φυτών είναι κυρίως πράσινα. Σημαντικό ρόλο όμως έχουν και τα καροτενοειδή, και εάν για κάποιο λόγο σταματήσει η διαδικασία αυτή πχ κοπεί κάποιο φύλλο τότε σταματά και η δράση της χλωροφύλλης και τότε εμφανίζονται τα καροτενοειδή ή αλλιώς το φύλλο κιτρινίζει. Αν ένα φύλλο νεκρωθεί τότε το χρώμα του γίνεται καφέ καθώς δεν υπάρχουν χρωστικές (ανθοκυανίνες και καροτενοειδή) αλλά εμφανίζονται τανίνες. Όταν σταματήσει η φωτοσύνθεση κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και η ηλιακή ενέργεια είναι μειωμένη η χλωροφύλλη διασπάται και τότε κάνουν την εμφάνιση τους τα καροτενοειδή και οι ανθοκυανίνες.
Υπάρχουν όμως και κάποιες φορές που το κοκκίνισμα των φύλλων οφείλεται σε άλλους παράγοντες.
1. Έντονη ηλιοφάνεια
Η έκθεση των φύλλων σε έντονο ηλιακό φως μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση κόκκινου χρώματος. Τα φύλλα παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες ανθοκυανών προκειμένου να προστατευθούν από τις έντονες ηλιακές ακτίνες και τα εγκαύματα.
2. Έντονη παγωνιά
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα κάποια φυτά όπως το βιβούρνο λούσιντουμ παράγουν μεγαλύτερες ποσότητες ανθοκυανών για να προστατέψουν τα φύλλα από την παγωνιά και να μην σχηματιστεί πάγος στο εσωτερικό τους.
3. Αμυντικός μηχανισμός
Υπάρχει μια θεωρία η οποία δεν έχει βέβαια διασαφηνισθεί η οποία υποστηρίζει πως τα φυτά παράγουν περισσότερες ανθοκυάνες, κάνοντας τα φύλλα τους κόκκινα ως άμυνα απέναντι στα έντομα που θέλουν να τραφούν από αυτά ή να γεννήσουν τα αυγά τους. Πιθανόν το κόκκινο χρώμα έχει συνδεθεί στη φύση με δυσάρεστη γεύση ή τοξικότητα έτσι λειτουργεί σαν ένα σήμα προς τα παράσιτα να μη τα επισκεφτούν.