Αγιοβασιλίτσα ονομάζεται σε πολλά μέρη της Ελλάδας το φυτό με το επίσημο όνομα Oυργινία η θαλάσσια (Urginea maritima). Ονομάζεται επίσης και ασκελετούρα, σκυλοκρέμμυδο, ασκέλλα, κουτσούνα, μποτσίκι, ή ασκύλα και άλλες. Το όνομά του το οφείλει από το έθιμο να κρεμιέται ανήμερα την Πρωτοχρονιά πάνω από τις θύρες, τα παράθυρα ή στα μπαλκόνια των οικιών. Συμβολίζει το «ξανάνιωμα» επειδή δεν χρειάζεται νερό για να βλαστήσει ούτε και να φυτευτεί. Οι αρχαίοι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν ως σύμβολο της αναγέννησης.
Είναι ένα βολβώδες βότανο, με διάμετρο μέχρι 20 εκατοστά και πλατιά λογχοειδή φύλλα που φυτρώνουν μετά την εμφάνιση των ανθέων.
Αναπτύσσει ανθοφόρο στέλεχος που ξεπερνά το ένα μέτρο, με εντυπωσιακά λευκά άνθη με πράσινες ή πορφυρές ραβδώσεις σε τσαμπιά. Το κάθε τσαμπί έχει περισσότερα από 50 άνθη, που έχουν 6 λευκά αστεροειδή πέταλα με πράσινες ή πορφυρές νευρώσεις και πρασινωπούς ανθήρες. Ο βολβός της ασκελετούρας παραμένει ζωντανός για μεγάλο χρονικό διάστημα και εκτός εδάφους και διατηρεί τη βλαστικότητα του.
Το συναντούμε σε όλη την Ελλάδα σε λιβάδια, βραχώδη εδάφη, φρυγανότοπους, παραθαλάσσιες και ορεινές περιοχές μέχρι 1200 περίπου μέτρα. Φυτρώνει χωρίς να χρειάζεται νερό. Το αντίθετο μάλιστα. Όταν ποτίζεται δεν βγάζει στέλεχος. Πολλαπλασιάζεται με σπόρο και με βολβούς που παράγει το μητρικό φυτό. Όμως αρκετοί πληθυσμοί κινδυνεύουν με εξαφάνιση λόγω του μαζέματος τόσο από νοικοκυρές όσο και από μικροπωλητές για να πουλήσουν την περίοδο της πρωτοχρονιάς.
Είναι ένα πολύ μεταβλητό φυτό το οποίο έχει αναπτύξει διάφορα είδη. Σήμερα υπάρχουν περίπου 25 είδη του φυτού αλλά τα πλέον γνωστά είναι η λευκή και η κόκκινη που έχουν ίδιες θεραπευτικές ιδιότητες. Και οι δύο ποικιλίες αναφέρονται από τον Πλίνιο και άλλους αρχαίους συγγραφείς. Η λευκή κρεμμύδα αναφέρεται περισσότερο στη μεσαιωνική λογοτεχνία ενώ η ιατρική σχολή του Σαλέρνο στην Ιταλία προτιμούσε την ερυθρή ποικιλία για τα θεραπευτικά σκευάσματα. Φυτό γνωστό από την αρχαιότητα όπου χρησιμοποιήθηκε ως δηλητήριο και ως φάρμακο. Αναφέρεται στον πάπυρο του Έμπερς (16ο αιώνα π.Χ.), ο οποίος είναι από τα παλαιότερα ιατρικά κείμενα της Αιγύπτου.
