Περιφραφή
Η μανόλια είναι ένα αρχαίο γένος, εμφανίστηκε πριν από τις μέλισσες, τα δε άνθη της θεωρείται να έχουν εξελιχθεί, ώστε να ενθαρρύνουν την επικονίαση από τα σκαθάρια. Για να αποφύγουν τις ζημιές από τα σκαθάρια επικονίασης, τα καρπόφυλλα των ανθέων της μαγνόλιας είναι εξαιρετικά σκληρά.
Η μανόλια (Magnolia sp., Magnoliaceae) είναι καλλωπιστικό δένδρο και θάμνος, το οποίο αναπτύσσεται ως αειθαλές ή φυλλοβόλο φυτό, αναλόγως το είδος. Είναι δένδρο με αργή ανάπτυξη, που μπορεί να φτάσει τα 3 μέτρα σε ύψος, ανθίζει από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο. Τα φύλλα είναι μεγάλα, στιλπνά, ωοειδή, πράσινου χρώματος, ο κορμός λείος με λεπτό γκρι – καφέ φλοιό και τα άνθη είναι τεράστια λευκού χρώματος.
Στην Ελλάδα, ως καλλωπιστικά φυτά σε κήπους και πάρκα φυτεύονται τρία κύρια είδη:
- Magnolia grandiflora: Αειθαλές δέντρο, με μεγάλα λευκά αρωματικά άνθη.
- Magnolia stellata: Φυλλοβόλο δένδρο, με μεγάλα διπλά λευκά αρωματικά άνθη.
- Magnolia soulangeana: Φυλλοβόλος θάμνος ή μικρό δένδρο, με μεγάλα λευκά, ρόδινα άνθη.
Συνθήκες ανάπτυξης
Για να απολαμβάνουμε τα όμορφα άνθη της, τη φυτεύουμε σε ηλιόλουστες αλλά και ημισκιερές θέσεις. Έχει ιδιαίτερη αντοχή αρκετά κάτω από τους 0°C, ιδιαίτερα οι M. stellata και M. soulengeana. Τα καταλληλότερα εδάφη είναι τα ελαφρά, πλούσια σε οργανική ουσία και σχετικά υγρά, ενώ δείχνει προτίμηση σε όξινα.
Χρειάζεται καθημερινό πότισμα το καλοκαίρι, ώστε να είναι το χώμα υγρό, και 1 με 3 φορές την εβδομάδα, το χειμώνα. Σε κάθε περίπτωση αποφεύγουμε το υπερβολικό πότισμα καθώς σαπίζουν οι ρίζες της. Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε λίπανση όμως η προσθήκη ενός πλήρους και ισορροπημένου λιπάσματος την άνοιξη και το φθινόπωρο θα ενισχύσει σημαντικά την ανάπτυξη των φυτών.
Προκειμένου να δώσουμε στη μαγνόλια το σχήμα που επιθυμούμε, την κλαδεύουμε μετά το τέλος της ανθοφορίας, την άνοιξη. Η Magnolia grandiflora συνήθως δεν χρειάζεται κλάδεμα, παρά μόνο αφαίρεση ξερών κλαδιών ή φύλλων. Σχετικά με τους εχθρούς και τις ασθένειες, πιο συχνά ταλαιπωρείται από τα κοκκωειδή, τον τετράνυχο, τις ψείρες και τον μύκητα βοτρύτη.
Χρήσεις
Αποτελεί ένα από χρησιμότερα δέντρα στην κηποτεχνία και την αρχιτεκτονική τοπίου. Χρησιμοποιείται σε πάρκα, σε πλατείες, σε δενδροστοιχίες, καθώς και σε φυτεύσεις στον κήπο ή μέσα στο γκαζόν (χλοοτάπητα). Ακόμη, ο φλοιός και οι ανθοφόροι οφθαλμοί (μπουμπούκια), της Μ. officinalis, εδώ και καιρό χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή Κινεζική ιατρική. Ενώ τέλος, σε ορισμένα μέρη της Ιαπωνίας, τα φύλλα της Μ. obovata (αντωοειδής) χρησιμοποιούνται για την περιτύλιξη των τροφίμων και ως μαγειρικά πιάτα.
