Περιγραφή φυτού
Η μελιτζάνα είναι ένα ποώδες, πολυετές φυτό του γένους Στρύχνον (Solanum) και καλλιεργείται για τον ομώνυμο καρπό της. Ο βλαστός της τρυφερός, όρθιος, θαμνώδης, με ύψος που μπορεί να φτάσει τα 80 εκατοστά και φέρει συνήθως μικρά αγκάθια. Τα φύλλα της μεγάλα και χνουδωτά με σχήμα ωοειδές. Τα άνθη της κρεμαστά χρώματος μοβ. Ο καρπός της, η μελιτζάνα, έχει σχήμα ωοειδές, κυλινδρικό ή σφαιρικό που ποικίλει στο μέγεθος ανάλογα με τη ποικιλία. Επίσης το χρώμα των καρπών ποικίλει ανάλογα με την ποικιλία των και μπορεί να είναι μοβ, βαθύ μοβ, μοβ με άσπρες γραμμές, αλλά ακόμα και βαθύ γαλάζιο, κόκκινο ή και κιτρινωπό σε διάφορες ποικιλίες. Η σάρκα του καρπού είναι σπογγώδης και περιέχει πολλά σπόρια. Κάποιες γνωστές ποικιλίες στην Ελλάδα είναι η Λαγκαδιανή και η Τσακώνικη.
Συνθήκες ανάπτυξης
Η μελιτζάνα είναι πιο θερμόφιλη συγκριτικά με τη ντομάτα και την πιπεριά. Επίσης είναι πολύ πιο ευαίσθητη στις χαμηλές θερμοκρασίες. Η φύτευση της γίνεται από τον Απρίλιο και μετά, την περίοδο που η θερμοκρασία έχει ανέβει αισθητά. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 60 εκατοστά φυτό από φυτό εντός της γραμμής και 70 εκατοστά γραμμή από γραμμή. Αναπτύσσεται σε αφράτα γόνιμα εδάφη που διαθέτουν καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το περιττό νερό. Χρειάζεται λίπανση με κοπριά και διάφορα μικτά λιπάρματα γιατί είναι γενικά απαιτητικό φυτό. Καλλιεργείται στην ύπαιθρο και σε θερμοκήπια.
Η μελιτζάνα χρειάζεται πολλές ώρες ηλιοφάνεια επομένως η επιλογή τοποθεσίας είναι πολύ σημαντική και δεν πρέπει να το αμελούμε.
Οι μελιτζάνες χρειάζονται να έχουν καλή σχετική υγρασία όλη την περίοδο καλλιέργειας τους, όπως τα περισσότερα λαχανικά του καλοκαιριού. Απαιτεί τακτικό πότισμα για να δόσει ποιοτικούς καρπούς. Αν δεν έχουν υγρασία κάνουν παραμορφωμένους καρπούς. Όπως ισχύει γενικότερα για το πότισμα των λαχανικών κατάλληλο σύστημα ποτίσματος είναι το σύστημα των σωλήνων με σταγόνες που μας προσφέρει αποτελεσματικότερο και πιο οικονομικό πότισμα, καθώς επίσης περιορίζει την ανάπτυξη ζιζανίων. Κατά την περίοδο της ανθοφορίας πρέπει να προσέξουμε την έλλειψη του νερού καθώς μπορείνα προκληθεί πτώση ανθέων. Επίσης κατά την περίοδο της καρποφορίας χρειάζεται εντατικό πότισμα για να μην σχηματιστούν καρποί με πικρή γεύση.
Η συγκομιδή της μελιτζάνας, ανάλογα την ποικιλία και τις καιρικές συνθήκες, γίνεται περίπου 2,5 μήνες μετά τη μεταφύτευση στον κήπο μας. Συλλέγουμε τους καρπούς της μελιτζάνας σε στάδιο που δεν έχουν ωριμάσει πλήρως, δηλαδή όταν διαθέτουν σφιχτή σάρκα και γυαλιστερό μωβ χρώμα.
Ασθένειες μελιντζάνας
Καλός τακτικός έλεγχος των φυτών σας για εχθρούς και ασθένειες, ο έγκαιρος εντοπισμός τους μας σώζει από δυσάρεστες καταστάσεις. Η μελιτζάνα υποφέρει από τον τετράνυχο που είναι και ο κυριότερος εχθρός, από ψείρες και κάμπιες. Ο τετράνυχος εμφανίζει μόλις αρχίσουν να ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες το καλοκαίρι και προσβάλλει τα φύλλα και τους καρπούς. Επίσης, ζημιά προκαλούν το ωίδιο και ο περονόσπορος. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να καταπολεμούμε τις εχθρούς αυτούς με βιολογικά ή συμβατικά σκευάσματα και ρωτώντας πάντα κάποιο γεωπόνο.
